Nộp phạt vi phạm hành chính là nghĩa vụ của cá nhân hoặc tổ chức khi có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật. Quá trình nộp phạt không chỉ đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật mà còn là phương thức để cá nhân, tổ chức chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Việc thực hiện nghĩa vụ này cần phải tuân thủ đúng các thủ tục, quy định về hình thức và thời hạn nộp phạt để đảm bảo tính hợp pháp và công bằng trong việc xử lý vi phạm hành chính. Hãy cùng Công ty Luật Phong Gia tìm hiểu những vấn đề pháp lý này ngay sau đây.

1. Phạt vi phạm hành chính là gì?
Theo như quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính thì có thể hiểu phạt vi phạm hành chính là một biện pháp xử lý hành vi vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực khác nhau như an ninh, trật tự xã hội, giao thông, môi trường, thuế, vệ sinh an toàn thực phẩm, xây dựng, v.v… Hình thức phạt này được áp dụng khi hành vi vi phạm không đến mức nghiêm trọng để cấu thành tội phạm nhưng vẫn cần phải xử lý để đảm bảo trật tự, kỷ cương xã hội, bảo vệ quyền lợi của cộng đồng và thúc đẩy hành vi tuân thủ pháp luật. Mục đích chính là giúp ngăn ngừa tái phạm, đảm bảo sự tuân thủ quy định của Nhà nước trong các lĩnh vực của đời sống mà không làm ảnh hưởng quá mức đến quyền lợi và tự do của người vi phạm.
2. Hình thức nộp phạt vi phạm hành chính?
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 20 Nghị định 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021, các cá nhân và tổ chức vi phạm hành chính có trách nhiệm nộp tiền phạt theo một trong các hình thức sau đây, tùy theo điều kiện và yêu cầu cụ thể:
- Nộp tiền mặt trực tiếp tại Kho bạc Nhà nước hoặc tại ngân hàng thương mại nơi Kho bạc Nhà nước mở tài khoản được ghi rõ trong quyết định xử phạt. Đây là hình thức thanh toán trực tiếp tại các cơ quan tài chính của Nhà nước hoặc các ngân hàng có liên kết với Kho bạc Nhà nước.
- Chuyển khoản vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước, tài khoản này sẽ được ghi cụ thể trong quyết định xử phạt. Việc chuyển khoản có thể thực hiện thông qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử của các ngân hàng thương mại hoặc các tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán trung gian, giúp người vi phạm thực hiện việc nộp phạt một cách nhanh chóng và thuận tiện.
- Nộp trực tiếp cho người có thẩm quyền xử phạt theo quy định tại Khoản 1 Điều 56, Khoản 2 Điều 78 của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012. Cụ thể, người vi phạm có thể nộp tiền phạt trực tiếp cho cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có thẩm quyền xử phạt, bao gồm các cơ quan chức năng liên quan đến hành vi vi phạm. Trong trường hợp người vi phạm là hành khách quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam để thực hiện chuyến bay quốc tế xuất phát từ Việt Nam, hoặc là thành viên tổ bay thực hiện chuyến bay quốc tế quá cảnh qua Việt Nam, thì việc nộp phạt sẽ được thực hiện trực tiếp tại các cơ quan chức năng như cảng vụ hoặc đại diện của cảng vụ hàng không.
- Nộp tiền phạt trong lĩnh vực giao thông đường bộ vào Kho bạc Nhà nước, có thể thông qua các hình thức như nộp trực tiếp tại Kho bạc, chuyển khoản qua tài khoản Kho bạc hoặc nộp qua dịch vụ bưu chính công ích, tùy theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Các phương thức này giúp đảm bảo quá trình nộp phạt diễn ra thuận tiện và nhanh chóng, đồng thời cũng tạo ra sự linh hoạt cho người vi phạm trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của mình.
Như vậy, có thể thấy các hình thức nộp phạt này đều được quy định cụ thể nhằm đảm bảo tính hợp pháp và công bằng trong việc thực hiện xử lý vi phạm hành chính, đồng thời thuận tiện cho các cá nhân, tổ chức vi phạm trong việc thực hiện nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước.
3. Thủ tục nộp phạt vi phạm hành chính
Căn cứ Khoản 2 Điều 20 Nghị định 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 thủ tục nộp phạt vi phạm hành chính được quy định chi tiết như sau:
- Áp dụng hình thức nộp phạt qua chuyển khoản: Trong trường hợp quyết định xử phạt chỉ áp dụng hình thức phạt tiền và cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt không cư trú hoặc không có trụ sở tại nơi xảy ra hành vi vi phạm, thì khi có yêu cầu từ cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt, người có thẩm quyền xử phạt sẽ quyết định hình thức nộp phạt qua chuyển khoản vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước đã ghi rõ trong quyết định xử phạt. Việc chuyển khoản sẽ thực hiện qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc thông qua dịch vụ thanh toán điện tử của ngân hàng hoặc các tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán trung gian. Sau đó, quyết định xử phạt sẽ được gửi cho cá nhân, tổ chức vi phạm qua bưu điện bằng hình thức bảo đảm trong vòng 02 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định xử phạt.
- Thời hạn nộp tiền phạt: Cá nhân, tổ chức bị xử phạt phải nộp tiền phạt vào tài khoản Kho bạc Nhà nước ghi trong quyết định xử phạt trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Nếu trong quyết định xử phạt có quy định thời hạn thi hành dài hơn 10 ngày, thì cá nhân, tổ chức phải thực hiện nghĩa vụ nộp phạt theo thời hạn đó.
- Trả lại giấy tờ tạm giữ sau khi nộp phạt: Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ khi tiền phạt được nộp vào tài khoản Kho bạc Nhà nước (hoặc nộp gián tiếp qua dịch vụ bưu chính công ích), các giấy tờ đã bị tạm giữ để đảm bảo việc xử phạt (theo quy định tại Khoản 6 Điều 125 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012) phải được trả lại cho cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt. Việc trả lại giấy tờ sẽ được thực hiện qua bưu điện bằng hình thức bảo đảm đối với trường hợp nộp tiền phạt trực tiếp, hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính đối với trường hợp nộp gián tiếp. Chi phí liên quan đến việc gửi quyết định xử phạt và chi phí gửi trả lại các giấy tờ này sẽ do cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt chịu trách nhiệm thanh toán.
- Nhận lại giấy tờ tạm giữ: Cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt có quyền trực tiếp nhận lại các giấy tờ đã bị tạm giữ, hoặc có thể ủy quyền cho người đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền để nhận lại các giấy tờ này.
- Xử lý trường hợp nộp chậm tiền phạt: Nếu cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt không nộp tiền phạt đúng hạn, cơ quan thu tiền phạt sẽ căn cứ vào quyết định xử phạt để tính và thu tiền chậm nộp theo quy định tại Khoản 1 Điều 78 của Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020). Các khoản tiền chậm nộp sẽ được tính và thu thêm theo mức quy định trong quyết định xử phạt.
- Thực hiện theo quy định của Chính phủ về thủ tục hành chính: Việc thu, nộp, hoàn trả tiền nộp phạt phải được thực hiện đúng theo quy định của Chính phủ về thủ tục hành chính trong lĩnh vực Kho bạc Nhà nước. Các cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc thu và nộp phạt phải tuân thủ đúng các quy trình và quy định về thủ tục hành chính của Nhà nước để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong quá trình xử lý vi phạm hành chính.

4. Cá nhân, tổ chức nộp tiền phạt vi phạm hành chính có quyền từ chối nộp tiền trong trường hợp nào?
Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 21 Nghị định 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 thì cá nhân hoặc tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính có quyền từ chối nộp tiền phạt hoặc yêu cầu hoàn trả số tiền đã nộp nếu phát hiện biên lai thu tiền phạt hoặc chứng từ thu tiền không đúng với mẫu quy định hoặc có sai sót trong các thông tin ghi trên đó. Cụ thể, nếu biên lai thu tiền phạt không đúng với các nội dung trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính, chẳng hạn như ghi sai số tiền phạt, không chính xác với số tiền chậm nộp phạt (nếu có) hoặc không khớp với các thông tin khác liên quan đến quyết định xử phạt, cá nhân hoặc tổ chức có quyền yêu cầu cơ quan thu tiền phạt điều chỉnh lại biên lai và hoàn trả số tiền đã nộp sai. Để thực hiện quyền này, người vi phạm cần thông báo ngay cho cơ quan có thẩm quyền thu tiền phạt, để họ có thể xử lý kịp thời và đúng quy định, bảo vệ quyền lợi của người bị xử phạt.
Vừa rồi là một vài thông tin pháp luật liên quan đến “Nộp phạt vi phạm hành chính”. Trong trường hợp cần tư vấn pháp luật, quý khách hàng có thể liên hệ với Luật Phong Gia theo thông tin bên dưới bài viết để nhận được sự giải đáp và hỗ trợ kịp thời.
Đội ngũ Luật sư giỏi của chúng tôi sẽ đồng hành cùng bạn, giúp bạn vượt qua các thách thức pháp lý để đạt được kết quả tốt nhất. Hãy đăng ký tư vấn pháp luật miễn phí tại website: Luật sư Khánh hoặc liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:
CÔNG TY LUẬT PHONG GIA
Địa chỉ trụ sở: Số 29 đường số 55, phường Thảo Điền, Tp. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh.
Số điện thoại: 0989 794 794
Facebook: https://www.facebook.com/LuatsuoTpHCM
Email: duykhanh.phonggiagroup@gmail.com
Lưu ý: Nội dung tư vấn trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, tùy từng thời điểm mà quy định của pháp luật có sự thay đổi dẫn đến tư vấn trên không còn phù hợp. Chính vì vậy, Quý Khách hàng có góp ý hoặc cần tư vấn vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi. Chân thành cảm ơn!